Θάψος, Σικελίας

Σκαλιστός τάφος στη Θάψο που πιθανόν να άνηκε στο Λάχι. Πηγή εικόνας: http://www.viaggiscoop.it/diari_di_viaggio/europa/italia/diario_di_viaggio_italia_8233.ashx

Αρχαίο κεραμικό αγγείο από τη Θάψο. Πηγή εικόνας: http://www.casuzze.it/la-ceramica-di-thapsos.html

Η αρχαία Θάψος βρίσκεται σε μια μικρή χερσόνησο της Σικελίας, στη μεριά του Ιόνιου πελάγους 14 χλμ. από τις Συρακούσες. Εκεί η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως σημαντικά Μυκηναϊκά στοιχεία της προϊστορικής εποχής (Μυκηναϊκή Περίοδο, μεταξύ 1400 και 1200 π.Χ.).

Στον αρχαιολογικό χώρο της Θάψου έχουν ανακαλυφθεί στρογγυλές ή οβάλ οικίες, δρόμοι τεσσάρων μέτρων, ένα μεγάλο νεκροταφείο και αρκετοί λαξευτοί τάφοι. Η περιοχή ερευνήθηκε (κατά ένα τέταρτο μόνο) αρχαιολογικά από τον Paolo Orsi περί τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα. 

Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη ( 6.4. 10): Στη Θάψο έφθασαν οι άποικοι Μεγαρείς στο δεύτερο μισο του 8ου αιω. π.Χ. με επικεφαλής τον Μεγαρέα Λάχη, ή Λάμις (Lamis Ιταλικά) όπου πέθανε και ενταφιάσθηκε στη Θάψο.  Οι οποίοι κατόπιν μετοίκισαν στα Μέγαρα Υβλαία. Η Θάψος πολύ αργότερα καταλήφθηκε από τους Αθηναίους, κατά τη διάρκεια της Σικελικής εκστρατείας τους.

Λανθασμένα βέβαια η Θάψος συνδέεται, από μερικούς σημερινούς ιστορικούς με την Κόρινθο, καθώς εκεί ανακαλύφθηκαν ίδια σχήματα αγγείων και φαίνεται να έχει χρησιμοποιηθεί το ίδιο είδος πηλού για την κατασκευή τους. Διότι όσον αφορά την διακόσμηση, των ευρεθέντων αγγείων, αυτή διαφέρει κατά πολύ από την κορινθιακή κεραμική εξαιτίας των ασυνήθιστων μοτίβων και τις πιο συχνές εικονιστικές παραστάσεις που παρουσιάζουν.

Τούτη η αγγειογραφία είναι σαφέστατα άγνωστη στα κορινθιακά αγγεία.  Πιθανότατα έτσι να είχαν κατασκευαστεί στα Μέγαρα είτε σε κάποια κώμη της Μεγαρίδας καθώς, σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, άποικοι από τα Μέγαρα εγκαταστάθηκαν στη Θάψο.

Πηγές:
Θουκυδίδης ( 6.4. 10)
Λεξικό της Σούδας.
Περιοδικό Πανδώρα, σελ. 33. 1871
Αθανάσιος Αγγελόπουλος, ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΠΟΙΚΙΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, τόμος Α, Ευρώπη. Εκδόσεις Ελεύθερη σκέψη. 1999
Tsao Cevoli αρχαιολόγος, άρθρο του στο περιοδικό CORPUS τεύχος 28, σελ. 40. 2001

Ηλεκτρονικές πηγές:
http://www.gentracer.com/thapsos.html
http://www.fhw.gr/chronos/03/en/culture/arts/index3b.html
http://archaeology.about.com/od/tterms/g/thapsos.htm