Καρ (Κάρας), ο πρώτος μυθολογικός βασιλιάς των Μεγάρων.

Πρώτον στη τάξη των μυθικών βασιλιάδων της πόλεως των Μεγάρων θα βρούμε τον Καρ, γιό του Φορωνέως, που κατά μια Μεγαρική αρχαία παράδοση, προερχόταν από το Άργος. Και ο οποίος καθιέρωσε τη λατρεία της Δήμητρας ‘’Μαγάρας’’, καθώς ίδρυσε την Ακρόπολη και το ιερό ‘’Μέγαρο’’ ή ‘’Μάγαρο’’ της θεάς, στην κορυφή του ανατολικού λόφου της πόλεως των Μεγάρων και που ως σήμερα ονομάζεται Καριά.

Οι αντιφάσεις στα λεγόμενα των αρχαίων συγγραφικών αναφορών αλλά και πιο σύγχρονων, όπως του Αθ. Σταγειρίτη, μας οδηγούν σε ένα ‘’πιθανό’’ συμπέρασμα ότι ο Καρ ήταν απ’ τον λαό των Λελέγων και που αυτοί με την σειρά τους ταυτίζονται με τους Πελασγούς. Και σύμφωνα με αυτές τις αντιφατικές πληροφορίες που έχουμε , από τις αναφορές των αρχαίων συγγραφέων, όπως:  του  Όμηρου, του Ηρόδοτου, του Αλκαίου, Παυσανία , Φερεκύδη και του Στράβωνα, για τον προϊστορικό τούτον λαό.

Οι Λέλεγες ήταν ένας κυρίως νομαδικός και φιλοπόλεμος λαός που κατοικούσε στις ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας, τα νησιά, και τα Μικρασιατικά παράλια . Η ονομασία τους προερχόταν από τον ήρωα Λέλεγα , για τον οποίο έχουμε και πάλι αντιφατικές πληροφορίες, δεδομένου ότι περιλαμβάνεται στις γενεαλογικές παραδόσεις τόσο των Μεγάρων και της Σπάρτης, όσο και της Λευκάδας , αλλά και άλλων περιοχών της Μεσογείου. Στο βιβλίο ‘’ΩΓΥΓΙΑ’’ του Αθ. Σταγειρίτη (τόμος 4ος σελ.269) αναφέρονται για τον Λέλεγα και τα Μέγαρα τα εξής :

‘’Κατ’ άλλους δε , υιός τις του Φορωνέως Καρ ονομαζόμενος , εβασίλευσε πρώτος εκεί , και κατέστησεν ιερά και τελετάς της Δήμητρος , και τότε ωνομάσθη η χώρα Μέγαρα . Δεν λέγουσιν όμως πόθεν ωνομάσθη . Μετά δώδεκα γενεάς , ήλθεν ο Λέλεξ εκεί , και ωνομάσθησαν οι εγχώριοι Λέλεγες . Ο δε Λέλεξ εγέννησε τον Κλήσονα και Βίαντα , και εβασίλευσε ο Κλήσων , όστις εγέννησε τον Πύλαν , ο δε Πύλας τον Σκίρωνα .’’

Ο Παυσανίας πάλι, δίδει δύο αναφορές στο βιβλίο του Αττικά, για τα μνημεία του Λέλεγος και του Καρ, που υπήρξαν κοντά στη Μεγαρική θάλασσα:  (Παυσανίας Αττικά, 44, 6 ) ‘’…ἰοῦσι δὲ ἐκ Μεγάρων ἐς Κόρινθον ἄλλοι τέ εἰσι τάφοι… καὶ Καρὸς τοῦ Φορωνέως μνῆμά ἐστι, τὸ μὲν ἐξ ἀρχῆς χῶμα γῆς, ὕστερον δὲ τοῦ θεοῦ χρήσαντος ἐκοσμήθη λίθῳ κογχίτῃ.’’ Μετάφραση: ‘’…στο δρόμο από τα Μέγαρα για την Κόρινθο υπάρχουν τάφοι… Επίσης υπάρχει και το μνημείο του Καρ όπου στην αρχή ήταν από χώμα επισωρευμένο, αργότερα όμως και μετά από σχετικό χρησμό του θεού, κοσμήθηκε με λίθο κογγχυλιάτη…’’

(Παυσανίας Αττικά, 44, 3 ) ‘’… καὶ ἀκρόπολίς ἐστιν ἐνταῦθα ὀνομαζομένη καὶ αὐτὴ Νίσαια· καταβᾶσι δὲ ἐκ τῆς ἀκροπόλεως μνῆμά ἐστι πρὸς θαλάσσῃ Λέλεγος, ὃν ἀφικόμενον βασιλεῦσαι λέγουσιν ἐξ Αἰγύπτου, παῖδα δὲ εἶναι Ποσειδῶνος καὶ Λιβύης τῆς Ἐπάφου…’’

Μετάφραση: ‘’... Εδώ οι Μεγαρείς έχουν Ακρόπολη που τη λένε Νίσαια. Κατεβαίνοντας από την ακρόπολη βλέπεις κοντά στη Θάλασσα το μνημείο του Λέλεγα, που λένε ότι ήρθε από την Αίγυπτο για να βασιλέψει και ότι είναι γιος του Ποσειδώνα και της Λιβύης, κόρης του Επάφου…’’

Από ετούτες τις δυο αναφορές, περί των πανάρχαιων Μεγαρικών μνημείων του Καρ και του Λέλεγος, μπορούμε εύκολα να συμπεράνουμε ότι οι Λέλεγες και οι Κάρες ήταν λαός σαφώς θαλασσινός.

 Εδώ βέβαια θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι Λέλεγες, οι οποίοι θεωρούνται μαζί με τους Κάρες από τους αρχαιοτέρους κατοίκους της Ελλάδος, ταυτίζονται με τους Πελασγούς. Η ταύτιση αυτή έχει επιβιώσει στη συνείδηση των Ελλήνων, οι οποίοι, όπως παρατηρεί η Άννα Δημητρίου στο βιβλίο της ‘’ΠΕΛΑΣΓΟΙ’’, ονομάζουν τα πουλιά Πελαργούς (δηλ. Πελασγούς) και Λέλεκες (δηλ. Λέλεγες). Ενώ ο Ηρόδοτος τους εξομοιώνει με τους Κάρες. Και κατά τον Φίλιππο εκ Συαγγέλων, οι Λέλεγες ήσαν οι πρώτοι κάτοικοι της χώρας Καρίας. Υποτάχθηκαν όμως στους Κάρες και έγιναν δούλοι τους. Σημαντικότερα κέντρα Λελέγων αναφέρονται στην Μ. Ασία, Κυκλάδες, Δυτική Αττική, Αιτωλία, Ακαρνανία, Λοκρίδα και προπάντων στην Λακεδαίμονα, η οποία μάλιστα λεγόταν και Λελεγία και οι εκεί Λέλεγες κάτοικοι λογίζονταν αυτόχθονες. Μεγάλο επίσης κέντρο τους υπήρξαν τα Μέγαρα στα οποία έφθασαν κατά μια παράδοση από την Αίγυπτο, αλλά κατά τις νεότερες εκδοχές προήρθαν από τη Λοκρίδα.

Ο Ηρόδοτος με τη σειρά του αναφέρει ότι και όλοι οι Έλληνες αρχικά ήσαν  βάρβαροι, ανήκαν στο βάρβαρο φύλο των αυτοχθόνων Πελασγών  και κάποια στιγμή οι Σπαρτιάτες πρώτοι αποκόπηκαν και δημιούργησαν ξέχωρο έθνος, το Ελληνικό και σ’ αυτό μετά προσχώρησαν όλοι οι Πελασγοί. 

Περί των Πελασγών βέβαια έχουν αφήσει μαρτυρίες πολλοί αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς από τους μυθικούς χρόνους. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι:  Ησίοδος,  Όμηρος,  Έφορος, Στράβων, Σκύμνος, Μενεκράτης, Παυσανίας, Θουκυδίδης, Ευριπίδης, Αισχύλος, 

Διονύσιος ο Αλικαρνασεύς, Αντικλείδης καθώς και ο Πλάτων.

Μάλιστα από τον αρχαίο Αθηναϊκό μύθο μαθαίνουμε ότι:  για να προστατεύσει ο Κέκροπας  (και που κατά το Πάριο Χρονικό βασίλευε το έτος 1318 πριν από το Διόγνητο  = 1582 π.Χ.) την πόλη από τους θαλασσοκράτορες της Καρίας από την θάλασσα και τους Βοιωτούς από την ξηρά, διένειμε την Αττική σε δώδεκα περιοχές, για να διαχειρίζεται καλύτερα τον πληθυσμό, και αυτές οι δώδεκα περιοχές ήταν: Αφίδναι, Βραυρώνα, Δεκέλεια, Επάκρια, Ελευσίνα, Κεκροπία, Κηφισία, Κυθαιρός, Φάληρο, Σφαιττός, Τετράπολις, Θορικός. Έδωσε επίσης εντολή, ο καθένας να ρίξει από μία πέτρα και μετρώντας αργότερα όλες τις πέτρες, βρέθηκαν είκοσι χιλιάδες κάτοικοι….

Δηλαδή, από αυτόν το μύθο συμπεραίνουμε πάλι, ότι τα Μέγαρα (η Μεγαρίδα χώρα), ήταν ξεχωριστή του συνόλου της Αττικής και του βασιλείου του Κέκροπος αλλά και πως ο Κέκροπας, παράλληλα προφύλαξε την Αττική χώρα από τους πειρατές Κάρες.

Αυθαίρετα βέβαια δεν μπορούμε να συνδέσουμε τον Μεγαρέα βασιλιά Καρ με τους Κάρες, όμως ετούτο το ιστορικό κομφούζιο αντιφάσεων από την αρχαία εποχή, μας αναγκάζει να δεχθούμε κάποια συμπεράσματα όπως π.χ. Ο Αλκαίος (7ος ή 6ος αιώνας π.Χ.) ονομάζει την Άντανδρο στην Τρωάδα ‘’Λελέγειο’’, αλλά αργότερα ο Ηρόδοτος το υποκαθιστά με το επίθετο ‘’Πελασγικός’’, ώστε έτσι συμπεράνουμε πως οι δύο αυτοί όροι ήταν σε μεγάλο βαθμό συνώνυμοι για τους αρχαίους `Έλληνες.

Γιατί λοιπόν να μην συμβαδίσουμε και εμείς, με όσα σύμφωνα και με τα πιο πρόσφατα πορίσματα των επιστημονικών ερευνών όπου οι Κάρες θεωρείται φυλή θρακική ή Πελασγική κατά μία άποψη είτε κατ΄ άλλους έχουν κοινή καταγωγή με τους Κρήτες…    

Και γιατί να μην δεχθούμε πως ο μυθικός βασιλιάς των Μεγάρων Κάρας έφερε τη καταγωγή του από τους κάρες;

Βιβλιογραφία:

"Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τομ.10ος, σελ.32

Ηρόδοτος. ‘’Ιστορίαι’’. Βιβλίο Ζ', 94

Άννα Δημητρίου. ‘’ΠΕΛΑΣΓΟΙ’’.

Αθ. Σταγειρίτη. ‘’ Ωγυγία ή Αρχαιολογία’’.

K.W. Deimling, "Die Leleger". Λειψία, 1862.

Ι. Θ. Κακριδή. ‘’Ελληνική Μυθολογία’’. Εκδόσεις, Εκδοτική Αθηνών.

Απολλόδωρος ΙΙΙ.

H. Kiepert, "Über den Volksstamm der Leleges". Monatsber. Berl. Akad., 1861.

Θουκυδίδης. Γεωγραφικά.  II, 29

Γράμματα της καρικής γλώσσας. Πηγή εικόνας: http://manitarimagiko.blogspot.com/2011/03/blog-post_14.html