Πέμπτη 14 Μαρτίου 2013

ΦΑΛΕΑΣ. ΝΟΜΟΘΕΤΗΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ (Μέρος 2ο - τελευταίο)


Από την αρχαία ιστορία της Χαλκηδόνας, στα ασιατικά παράλια του Βοσπόρου,τίποτα δεν υφίσταται, εκτός από τμήμα παραλιακού τείχους και κάποιοι τάφοι που βρέθηκαν σε ανασκαφές οικοδομών και κατά την διάνοιξη της σιδηροδρομικής γραμμής.
Πηγή εικόνας: http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=1&artid=72935



Στελ. Γκίνης: Ο Φαλέας υπήρξε ένας φιλόσοφος που κουβαλούσε στο DNA του πολλά από τα  στοιχεία, εκείνων των συνεπιδρώντων κοινωνικών παραγόντων που αποτέλεσαν στη κλασική εποχή, την αρχαία πόλη - κράτος των Μεγάρων. Δηλαδή, είχε επηρεαστεί από τον σύνδεσμο των γραπτών και άγραφων, θεϊκών είτε ανθρώπινων, νόμων Δικαίου που δημιουργούσαν τη συλλογική συνείδηση των Μεγαρέων, η έκφραση της οποίας συνιστούσε τον πολιτισμό της πόλης – κράτους των Μεγάρων.
Τον 6ο αιώνα και τον 5ο αιώνα π.Χ. είχαμε ένα καθεστώς με συχνές πολιτικές αναταράξεις στο κράτος των Μεγάρων –μεταξύ ευγενών και λαϊκών τάξεων- για την γαιοκτησία. Όπου συνοδεύτηκε από σημαντικές μεταβολές στο περιεχόμενο, τη σύνθεση, τη λειτουργία, το ρόλο και τη μορφή της πόλης, διαμορφώνοντας άμεσα και το περιβάλλον υπό της φιλοσοφίας του μέτρου. Έτσι, αναγνωρίζουμε στο έργο του νομοθέτη, πολιτικού και φιλοσόφου Φαλέα την ιστορική μνήμη και μελέτη αυτής, του τόπου καταγωγής του. Ώστε νομοθετεί στην Χαλκηδόνα την πειθαρχία της φύσης στο πλαίσιο της διαλεκτικής σχέσης και αλληλεξάρτησης μεταξύ του περιβάλλοντος, του ανθρώπου, του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Αναμφίβολα, έτσι θεμελιωμένα κατά τις Μεγαρικές πολιτικοκοινωνικές αρχές.
Ερωτ.: Θα μπορούσαμε να πούμε πως ο Φαλέας, κατά κάποιο τρόπο, αντέγραψε την κοινωνικοοικονομική οργάνωση των Μεγάρων;
Στελ. Γκίνης: Κατά κάποιο τρόπο, ναι. Όμως στην αποικία της Χαλκηδόνας και στο νομοθετικό πλαίσιο της καινούργιας πόλις, προσπάθησε να είναι δίκαιος ως προς την κατανομή της γης και του πλούτου διότι η βάση της οικονομίας εξακολουθούσε να είναι αγροτική.  Απέφυγε σαφέστατα τις ταξικές διαφορές και τις όποιες επαναστάσεις γεννούνται από αυτές. Επίσης, εξέλιξε την φιλολαϊκή κοινωνικοπολιτική με το να προωθεί τους γάμους ανάμεσα στους πλουσίους και τους φτωχούς πολίτες.  
Τούτη λοιπόν η νέα ριζοσπαστική πολιτική του πρόδρομου του σοσιαλισμού, έφερνε τη συμφιλίωση του ανθρώπου με τη μοίρα του μέσα από την υποταγή στους απαρασάλευτους νόμους της φύσης, της ιδέας του Φυσικού Δικαίου που στηρίζεται στη διαχρονική και αμετάβλητη λογική του ανθρώπου και της φύσης.
Ερωτ.: Ωστόσο, παρά τη φιλολαϊκή νομοθετική και τους νόμους της φύσης με την πολιτική του Φαλέα και πιθανόν των διαθέσιμων αγαθών στη Χαλκηδόνα, δεν μπόρεσε η πόλις –κράτος να ‘’μακροημερεύσει’’.
Στελ. Γκίνης: Η γεωστρατηγική της θέση ειδικότερα μετά την κατάκτησή της από τους Πέρσες επί Δαρείου και τον σημαντικό ρόλο στον μετέπειτα Πελοποννησιακό πόλεμο, ανάγκασαν την πόλη να ταλαντευτεί αρκετές φορές μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης σε άκαρπες και οδυνηρές συμμαχίες, όπου και περιήλθε τελικά σε παρακμή.
Ερωτ.:  Η αρχαία Χαλκηδόνα μπορεί να μην ‘’άνθισε’’, όμως, το νομοθετικό φιλολαϊκό πολίτευμα του Φαλέα επέζησε των αιώνων!    
Στελ. Γκίνης: Μάλιστα και σαν παράδειγμα είναι ο Καρλ Μαρξ που έχει αντιγράψει κατά ένα μεγάλο μέρος την φιλοσοφία του αρχαίου Μεγαρέα νομοθέτη και πολιτικού Φαλέα! Ο Κ. Μαρξ είχε διαβάσει αρχαίους Έλληνες. Απόδειξη αυτού, είναι το διδακτορικό του που είχε ως θέμα τις σκέψεις του Επίκουρου και του Δημόκριτου . Ευτυχώς, πάλι που ο Αριστοτέλης έχει διασώσει τα βασικά χαρακτηριστικά του πολιτεύματος του Φαλέα, όπως την ισότητα περιουσιών, παιδείας κτλ.

                                                                       ΤΕΛΟΣ

Δευτέρα 11 Μαρτίου 2013

ΦΑΛΕΑΣ. ΝΟΜΟΘΕΤΗΣ, ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ (Μέρος 1ο )


 Η σημερινή πλούσια συνοικία της Κωνσταντινούπολης ‘’Kadikoy’’, είναι ανεπτυγμένη επάνω στην Μεγαρική αποικία και πόλις- κράτος της αρχαίας Χαλκηδόνας.
Πηγή εικόνας: http://v3.arkitera.com/news.php?action=displayNewsItem&ID=26504


Ένας καλός φίλος και υποστηρικτής της προσπάθειας μας, περί της καταγραφής της μακραίωνης Μεγαρικής ιστορίας είναι ο ομότιμος καθηγητής Μετεωρολογίας, πρόεδρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Μεγάρων, συγγραφέας, αρθρογράφος και μελετητής - ερευνητής της Μεγαρικής ιστορίας κος Στέλιος Γκίνης.
Η μακρόχρονη ενδελεχείς έρευνά του στην προϊστορία και την ιστορία των Μεγάρων αλλά και η μεγάλη αγάπη του για τον τόπο, πολλές φορές μας έχει καταπλήξει και παράλληλα συμπαρασύρει σε άγνωστες και ‘’αφανείς’’ διαδρομές της ιστορίας!
Σε πρόσφατη συνάντησή μας αναφέρθηκε στον Μεγαρέα νομοθέτη, πολιτικό και φιλόσοφο Φαλέα που η νομοθετική του δράση τον 5ο π.Χ. αιώνα, στο κοινωνικοπολιτικό στάτους της αρχαίας Χαλκηδόνας τον ανακηρύσσει πρώτον σοσιαλιστή στην πολιτική ιστορία.
Στελ. Γκίνης:  Ο Φαλέας ήταν νομοθέτης, φιλόσοφος και πολιτικός , ο οποίος έζησε τον 5ο αιώνα π.Χ. στη Χαλκηδόνα, όπως βέβαια θα γνωρίζεται, ήταν Μεγαρική αποικία. Και ότι έχει απομείνει για τον όντως πρωτοπόρο τούτον Μεγαρέα πολιτικό, προέρχεται από τα κείμενα του Αριστοτέλη και ειδικότερα από το έργο του Πολιτικά ( β, II ,7, 1266 α 40, 41, 1266 b 1-5 ).
Ο κύριος στόχος του Φαλέα υπήρξε η άμεση αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων με την ίση αναδιανομή του πλούτου σε όλους και η εξυγίανση της πολιτικής ζωής της Χαλκηδόνας. Θεωρούσε ότι η λύση για όλα τα δεινά μιας κοινωνίας είναι η ανακατανομή του πλούτου, καθώς οι ‘’ταξικές’’ διαφορές είναι υπαίτιες για τις έριδες μεταξύ των πολιτών και για την διαιώνιση των κοινωνικών προβλημάτων.
Ο πλούτος, υποστήριζε, έπρεπε να είναι κοινό αγαθό το οποίο να έχουν τη δυνατότητα να το απολαμβάνουν αδιακρίτως όλοι οι πολίτες . Για να το επιτύχει αυτό ο Φαλέας εφάρμοσε ένα πολύ πρωτότυπο μέτρο , το οποίο αναφέρει ο Αριστοτέλης στα κείμενα του και έχει ως εξής : " δοκεῖ γάρ τισι τὸ περὶ τὰς οὐσίας εἶναι μέγιστον τετάχθαι καλῶς· περὶ γὰρ τούτων ποιεῖσθαί φασι τὰς στάσεις πάντας. διο Φαλέας ο Χαλκηδόνιος τουτ' εισήνεγκεν πρώτος · φησί γαρ δειν ίσας είναι τας κτήσεις των πολιτών  τοῦτο δὲ κατοικιζομέναις μὲν εὐθὺς οὐ χαλεπὸν ὤιετο ποιεῖν, τὰς δ᾿ ἤδη κατοικουμένας ἐργωδέστερον μέν, ὅμως δὲ τάχιστ’ αν ομαλισθήναι τω τας προίκας τους μεν πλουσίους διδόναι μεν λαμβάνειν δε " 
Σε ελεύθερη μετάφραση:
‘’[…]Γι' αυτό ο Φαλέας ο Χαλκηδόνιος πρώτος εισηγήθηκε την εξίσωση των περιουσιών των πολιτών, που θα μπορούσε πολύ γρήγορα να επιτευχθεί , με το να δίνουν μόνο και να μην παίρνουν προίκα οι πλούσιοι , ενώ οι φτωχοί να παίρνουν μόνο και να μη δίνουν ."
Ουσιαστικά, πρόκειται για μια εξαιρετικά πρωτότυπη και ανατρεπτική ιδέα , που συγγενεύει με τις απόψεις του σοσιαλισμού για την ανακατανομή του πλούτου και τις ταξικές διαφορές .Συμπερασματικά, η πολιτική του Φαλέα ήταν φιλολαϊκή έτσι καθώς ήταν αναμενόμενο συγκέντρωσε γύρω του τα λαϊκά στρώματα και δυσαρέστησε τους εύπορους πολίτες.
Ερωτ.:  Ο Φαλέας, πως προκύπτει ότι ήταν Μεγαρέας;
Στελ. Γκίνης: Και μόνο που τον επέκρινε ο Αριστοτέλης δηλώνει την καταγωγή του! (Ο κύριος καθηγητής, σε αυτό το σημείο επισημαίνει χαριτολογώντας βέβαια, πως ο Αριστοτέλης με την παραμονή του στην Αθήνα, είχε επηρεαστεί από το γνωστό Αθηναϊκό ‘’μίσος’’ κατά των Μεγαρέων). Και συνέχισε. Επίσης αναφέρει ο Αριστοτέλης, πως οι φιλελεύθερες κοινωνικές χαρακτηριστικές προτάσεις του Φαλέα, για την αυτή μορφή της κυβέρνησης μίας πόλης-κράτους. Δηλαδή, αν ο υπάρχων πλούτος κατανεμηθεί με ίσα/ίδια μερίδια σε όλους τους πολίτες, θα προκαλέσει ‘’επανάσταση’’ στην ανώτερη –πλούσια- τάξη, που διατηρούν την περιουσία τους ως δικαίωμα ανώτερη τάξη. 
Αντ 'αυτού, θεωρεί και προτάσσει ο Αριστοτέλης ό,τι η κοινωνία θα πρέπει να εκπαιδεύσει τον πληθυσμό, έτσι ώστε οι επιθυμίες και η απληστία να τεθούν υπό έλεγχο, οι φτωχοί θα πρέπει να μάθουν να αποδέχονται τη κοινωνική τους θέση, και οι πλούσιοι, να εκπαιδευτούν ώστε να μην είναι πάρα πολύ άπληστοι. 

Συνεχίζεται…

Βιβλιογραφία:
Αριστοτέλους. Πολιτικά.

Κυριακή 10 Μαρτίου 2013

Ω! ΔΥΣΤΥΧΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΜΕΓΑΡΩΝ!!!

                                                        Η ΚΡΗΝΗ ΤΟΥ ΘΕΑΓΕΝΗ (βίντεο)




Ποιος μπορεί άραγε να διαφυλάξει και να υπερασπιστεί την μακραίωνη ιστορία των Μεγάρων στην εποχή μας;  
Δυστυχώς…. Έχουν προπολού πεθάνει ο Διευχίδας και ο Ηρέας, εκείνοι οι Μεγαρείς ιστορικοί του 4ου και 3ου αιώνα π.Χ., που γνωστοποίησαν την παραποίηση και την αλλοίωση των Ομηρικών στίχων κατά των Μεγάρων αλλά και αντέκρουσαν με ακλόνητες απόδειξης τα μισητά ‘’έργα’’ των Αθηναίων.  Έκτοτε, η λεηλασία αλλά και η παραπληροφόρηση έχουν ‘’θαμπώσει’’  τις φωτεινότατες εμφάσεις της μεγαλειώδης ιστορίας τούτου του τόπου.
Στο διαδίκτυο, συχνά-πυκνά συναντώ ανυπόστατα δημοσιευμένα άρθρα για την ιστορία των Μεγάρων. Μακάρι λοιπόν να αναγεννηθεί το πνεύμα των δύων Μεγαρέων ιστορικών –σε κάποιο σύγχρονο Μεγαρέα-. Kαθώς με αγάπη και τόλμη να ανασηκώσει το ‘’κορμί’’ του κι όπου θα μπορεί να σηκώσει στους πνευματικούς ώμους του όλη αυτή την σύγχρονη -τουλάχιστον- παραπληροφόρηση!
Σαν παράδειγμα σας δίνω την επίσημη σελίδα της ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑΣ:  http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%81%CE%AE%CE%BD%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%98%CE%B5%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%B7

Όπου εκεί θα φρίξετε καθώς θα διαβάσετε για την κρήνη του Θεαγένους:

‘’Κρήνη του Θεαγένη
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Κρήνη του Θεαγένη ήταν υδραγωγείο στην Αρχαία Αθήνα, που τροφοδοτούσε την πόλη με νερό από τον 5ο αιώνα π.Χ. μέχρι και τον 5ο αιώνα. Ανακαλύφθηκε σε ανασκαφές του Γερμανικού Ινστιτούτου το 1899.
Αναφέρεται από τον Παυσανία στην αρχή της περιγραφής του των Μεγάρων. Κτίστηκε από τον τύραννο Θεαγένη. Όταν στις ανασκαφές της εννεάκρουνου ανακαλύφτηκε το Πεισιστράτειο υδραγωγείο, ο αρχαιολόγος Ντερπφελντ ακολούθησε την πορεία των αρχαίων πήλινων σωλήνων καταλήγοντας στην Κρήνη του Θεαγέννη. Οι ανασκαφές διενεργήθηκαν από τις 11 ως τις 23 Δεκεμβρίου 1899.’’

Μάλιστα δίνουν και πηγές της παραπληροφόρησης τους!!!