Ο Μέγαρος

Τα Γεράνεια Όρη που οδήγησαν οι Γερανοί τον Μέγαρο κατά την μυθολογική παράδοση.

Η Μεγαρική μυθολογική παράδοση, ξεκινά την αφήγησή της με τον Μέγαρο και ένα κατακλυσμό (που δεν θα πρέπει να συγχέεται με εκείνον του Δευκαλίωνα, διότι για τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα υπάρχουν κι άλλες πολλές παλαιότερες παραλλαγές όπως π.χ. ότι αυτός έγινε όταν βασιλιάς στην Βοιωτία ήταν ο Ωγύγος, πρώτος βασιλιάς της χώρας των Βοιωτών). Όσο κι αν οι παραδώσεις Μέγαρου και Ώγυγου, μπορεί να μοιάζουν…

Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Μέγαρος είναι γνωστός ένας από τους γιούς του Δία και μιας από τις προϊστορικές θεές, τις λεγόμενες Σιθνίδες Νύμφες, στο αρχαίο κράτος των Μεγάρων, κι όπου κατά πάσα πιθανότητα το όνομά της να ήταν Θυάτειρα. 

Σύμφωνα με τα ελάχιστα στοιχεία της ιστορικής παράδοσης που έφθασαν ως τις ημέρες μας και μέσα από την Μεγαρική ιστορία, ο Μέγαρος  (που υπήρξε ονοματοθέτης της πόλης - κράτους), πιθανών να έδρασε γύρω στο 1650 – 1600 π.Χ.

Αν υιοθετήσουμε αυτά τα στοιχεία, συνάγουμε το συμπέρασμα ότι: ο Μέγαρος έζησε και  βασίλευσε στα Μέγαρα την εποχή της μεγάλης ηφαιστειακής έκρηξης που συντελέστηκε το 1613 π.Χ. στη Σαντορίνη.  Και που έφερε τεράστιες αλλαγές στα παράλια του Αιγαίου πελάγους διαμορφώνοντας έτσι νέες γαίες και πολιτισμούς στο ευρύτερο Αιγαιοπελαγίτικο χώρο.

Προπάντων, η φυσική καταστροφή του Μινωικού πολιτισμού μας δίνει το ιστορικό ερέθισμα να ταυτίσουμε τον Μέγαρο με εκείνους τους χρόνους. Γιατί από την Μεγαρική ιστορία πάλι, αντλούμε τις πληροφορίες ότι υπήρξε ένας προκατακλυσμιαίος ακμαίος πολιτισμός στα εδάφη της Μεγαρικού κράτους.  Καθώς λοιπόν, τον καιρό του Μέγαρου στη Μεσόγειο επικρατούσε ο υψηλός κοινωνικά πολιτισμός της Μινωικής εποχής.

Και από τα ευρισκόμενα ιστορικά στοιχεία, οι τότε κάτοικοι της Μεγαρίδας χώρας δεν θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση στην αφομοίωση των Μινωικών κοινωνικών προτύπων μια και θα πρέπει να είχαν εμπορικές ή άλλες, όπως και  ναυτικές  συναλλαγές μαζί τους . Έτσι, θα πρέπει να είχαν επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τον Μινωικό πολιτισμό. Εφ’ όσον τα μεγάλα και ‘’πλουμιστά’’  οικήματα των Μεγαρέων (που έμοιαζαν πολύ με τα Μινωικά, καθώς αυτές οι κατασκευές επέζησαν έως την κλασική εποχή κι όπου μάλιστα έγιναν αντικείμενο ζήλειας και κατόπιν ‘’χλευασμού’’ των γειτόνων τους όπως ήταν οι Αθηναίοι και οι Κορίνθιοι), είναι μια σοβαρή υπόθεση που μας οδηγεί σε ασφαλή συμπεράσματα. Τούτη η ιστορική μαρτυρία, για τις κατοικίες των κλασικών Μεγάρων, δεν θα πρέπει να περάσει απαρατήρητη από τους αρχαιολόγους-ιστορικούς μια και πουθενά αλλού, στη στεριανή Ελλάδα, δεν έχουμε μεγάλες κατοικίες ώστε να γίνονται σχετικές αναφορές από τους αρχαίους ιστορικούς. Δηλαδή, δεν θα πρέπει να επαφιόμαστε στο χλευαστικό συμπέρασμα των αρχαίων γειτόνων των Μεγαρέων ούτε και στην δήθεν αλαζονεία τους…

 Ο Μέγαρος κατευθύνεται στα Γεράνεια από τους Γερανούς. Εικόνα Κ.Σπίνος.  

Ο Μέγαρος λέει η μυθολογία: ότι σε εκείνον τον κατακλυσμό (οι επιστήμονες αναφέρουν πως τα κύματα απ’ το τσουνάμι που προκλήθηκε λόγω της σεισμικής δραστηριότητας από την έκρηξη του ηφαιστείου της Θύρας,  υψώθηκαν τριάντα μέτρα, και κτυπούσαν ανελέητα τις παράλιες πόλεις του Αιγαίου), ακολούθησε ένα κοπάδι Γερανών που τον οδήγησε στην κορυφή των σημερινών Γερανείων ορέων και σώθηκε.  Γι’ αυτό  κι έκτοτε τα όρη αυτά ονομάσθηκαν Γεράνεια, προς θύμηση του γεγονότος για τη σωτηρία του Μέγαρου.               

Βιβλιογραφία:

Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος Χάρη Πάτση, Αθήνα 1969.

Παυσανίας ‘’ΑΤΤΙΚΑ’’, Α΄ 40, 1.