Τριποδίσκοι, Νίσσα, Μέγαρα (8ον).

Αγγείο και γραπτή γλώσσα από τους Κάρες. Πηγή εικόνα: http://manitarimagiko.blogspot.gr/2011/03/blog-post_14.html

Ένας Μεγαρικός μύθος αναφέρει πως η πόλις των Μεγάρων ονομάστηκε ‘’ΜΕΓΑΡΑ’’, από τον Κάρ, γιό του Φορωνεύς (1) . Ενώ οι Μεγαρείς εξιστορούσαν και άλλον μύθο για τον Μέγαρο, καθώς και οι Βοιωτοί ανέφεραν διαφορετικό μύθο για τον ήρωα Μεγαρέα και όπου μέσα από αυτούς τους μύθους, γίνονται οι δύο (Μέγαρος και Μεγαρέας) ονοματοθέτες της πόλεως (2) .

Ποιος ήταν όμως ο Κάρας που αναφέρει ο Μεγαρικός μύθος;

Αρχικώς και πριν από κάθε υπόθεση, θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι ο Παυσανίας έφτασε στα Μέγαρα το δεύτερο μισό του 2^ου  αιώνα μ.Χ. και οι Δωριείς ήδη κατοικούσαν στη Μεγαρίδα πάνω από χίλια χρόνια. Αυτή η χιλιετία που διάβηκε, με άλλα ήθη και άλλα έθιμα, είναι φυσικό να επέφερε πολλές πολιτισμικές αλλαγές στο κοινωνικό σύνολο της πόλις – κράτους των Μεγάρων, καθώς και στην εξιστόρηση των παλαιών παραδόσεων που θα επηρεάστηκαν (ίσως και να αλλοτριώθηκαν) από τη ‘’νεοφερμένη’’, Δωρική μυθολογία. Όπου, πιθανόν έτσι, μέσα από αυτές τις προσμίξεις της μυθολογίας, ο Κάρας γίνεται γιος του Φορωνέα από το Άργος. Τούτη η υπόθεση, δηλαδή, για την Δωρική επιρροή του μύθου, ενισχύθηκε σαφέστατα και από την ύπαρξη της πανάρχαιας Ακροπόλεως της Καριάς, που οι Δωριείς σίγουρα θα βρήκαν όταν ήρθαν στα Μέγαρα.   

Η Ακρόπολη της Καριάς είναι η ανατολική και η αρχαιότερη από τις δύο Ακροπόλεις που υπάρχουν στα Μέγαρα. Από ευρήματα αλλά και τις αναφορές της αρχαίας γραμματείας υποθέτουμε πως θα πρέπει να κατοικήθηκε την μέση περίοδο της εποχής του Χαλκού, 2500 -2000 χρόνια π.Χ.

Ποιος, είτε ποιοι την ανοικοδόμησαν δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με σιγουριά. Το προϊστορικό όνομά της μαρτυρά μια έμμεση σχέση με τους Κάρες, και βέβαια ο ναός του Δία (Κόνιος) που ήταν στην πανάρχαια Ακρόπολη και δεν είχε σκεπή. Καθώς και το λεγόμενο (μέγαρο) της Δήμητρας που κατά τον μύθο, το έκτισε ο Κάρας.

 ‘’Μετά από το τέμενος του Δία, καθώς ανεβαίνει κανείς στην ακρόπολη, που ονομάζεται ακόμα Καρία από τον Κάρα, τον γιο του Φορωνέα… και ναό του Κονίου Δία, χωρίς σκεπή. Εκεί είναι και το λεγόμενο μέγαρο της Δήμητρας. Λένε πως το έφτιαξε ο Κάρας, όταν βασίλευε.’’ (Παυσ. Α΄.  40, 6.)

Το προϊστορικό όνομα της Ακροπόλεως της Καριάς, η ύψιστη λατρεία του Καρίου Διός, που είχαν οι Κάρες και βάση της ιστορία της αρχιτεκτονικής των ναών της αρχαίας Ελλάδας. Καθώς αυτή μας διδάσκει ότι ναοί άρχισαν να κατασκευάζονται από την ομηρική εποχή και έπειτα. Μάλιστα, στα κυριότερα  προϊστορικά κέντρα της Ελλάδας, στις Μυκήνες, στην Τίρυνθα, στην Κρήτη -στις Κνωσό και Φαιστό-  δεν βρέθηκαν λείψανα ναών με την κλασική έννοια, σχεδόν όμως, σε όλα τα μέρη της ελληνικής γης αποκαλύφθηκαν λείψανα βωμών στις μεγάλες αυλές των προϊστορικών βασιλικών παλατιών.

Θα πρέπει λοιπόν να αναζητήσουμε τους οικοδομούντας και πρώτους οικιστές της Καριάς στρέφοντας τη μελέτη στον αρχαιότατο λαό, τους Κάρες.

Οι Κάρες κατά την ακμή τους υπήρξαν θαλασσοκράτορες με απόλυτη κυριαρχία στο Αιγαίο και στη θαλασσοκρατορία τους αντικατέστησαν πρώτα οι Κρήτες και μετά (μέσα 2ης χιλιετηρίδας π.Χ.) οι Αχαιοί. Πολλοί σήμερα μελετητές υποστηρίζουν ότι έχουν κοινή καταγωγή με τους Κρήτες. 

Έτσι, βάζοντας τις ψηφίδες που συνθέτουν, σιγά-σιγά και μετά από πολύ μελέτη, το πάζλ για την πανάρχαια Μεγαρική μυθολογία, αλλά και την σύγχρονη αντίληψη περί τα αληθινά γεγονότα στη ροή της ιστορία της, ανακαλύπτουμε ένα αναξιοποίητο μεγάλο κομμάτι της  Ελληνικής ιστορίας που η αρχαιολογική σκαπάνη δεν έχει φέρει στην επιφάνεια. 

Συνεχίζεται…

Σημειώσεις:

1. ‘’… Λένε ότι η πόλη πήρε το όνομα της, όταν βασίλευε στη χώρα ο Κάρας, γιος του Φορωνέα. Τότε για πρώτη φορά οι κάτοικοι έφτιαξαν ιερά της Δήμητρας κι ονόμασαν τότε την πόλη τους Μέγαρα. Αυτά λένε οι ίδιοι οι Μεγαρείς για τον τόπο τους…’’(Παυσ. Α’. 39, 5)

2.‘’…Μία απ' αυτές ζευγάρωσε με τον Δία και γέννησε τον Μέγαρο. Ο Μέγαρος, που ήταν γιος του Δία και αυτής της νύμφης, γλίτωσε από τον κατακλυσμό της εποχής του Δευκαλίωνα βρίσκοντας καταφύγιο στις κορυφές των Γερανιών, που δεν είχαν ακόμη αυτό το όνομα, αλλά τα ονόμασαν Γεράνια, επειδή ο Μέγαρος κολύμπησε ως εκεί ακολουθώντας τις κραυγές των γερανών που πετούσαν. Αυτά λένε οι ίδιοι οι Μεγαρείς για τον τόπο τους. Οι Βοιωτοί όμως λένε ότι ο Μεγαρέας, που ήταν γιος του Ποσειδώνα και ζούσε στην Ογχηστό, ξεκίνησε με Βοιωτικό στρατό να βοηθήσει τον Νίσο στον πόλεμο κατά του Μίνωα. Σκοτώθηκε στη μάχη, και τάφηκε εκεί και η πόλη ονομάστηκε απ' αυτόν Νίσαια, ενώ πριν την έλεγαν Νίσα. ’’ (Παυσ. Α’. 40, 5)