Η πόλις των Μεγάρων από σχεδιάγραμμα περιηγητών και όπου αριστερά φαίνεται (επάνω στο λόφο) ο αρχαίος πύργος της ακροπόλεως της Αλκάθου που επισκεύασε ο Διογένης Κουντ στα τέλη του 400 μ.Χ. και το 1455 μ. Χ. φυλακίστηκε η φράγκισσα δούκισσα των Αθηνών Κιάρα Τζώρτζη.
Αγγλικό κείμενο:
In the ancient Gymnasium, near the gates called Nymphathes, was a small pyramidal stone, named Apollo Carinus, and a temple of Lucina. On the descent to the port of Megara, wich in the time of Pausanias still bore the appellation of Nisaea, there was a temple of Diana Malophorus the roof of which had a fallen in. The citadel of Nisaea still remained; on the sea side was the tomp of Lelex, who is said to have been an Egyptian, the son of Neptune and Libya, and to have was a small island, where Minos of Crete was said to have sheltered his fleet in his war with Nisus.
There remains nothing of ancien Megara aboveground, save some fragments of the walls of the three citadels, Caria, Alcathoe, and Nisaea, together with some vestiges of the Long Walls, and some fragments of the building of the city, but the place has been fertile in incription; and if the situation in whichthey were found had been exactly noted they might have contibuted not a little to a knowledge of the ancient topografy.
(*) in the ost ancient worship of the Greeks, pillars or square pyramidal stones were worshipped under the name of the godw. In the of Pharae in Achaia were 30 qundrangular stones each of which bore the name of a deity.
From one which is now at Oxford we learn that it was deposited in the Olympium. Another in honour of some gymnasiarchs was probably in the Gymnasium. The modern town occupies only the hill of the two ancient citadels, and extends not much beyond the western summit: unlike the other towns of the continent of Greece, the houses are built with flat roofs like those of the Grecian islands. Alcathoe having been the more important of the two citadels, was probably the western, or that upon which the modern village is chiefly situated; and in that case, the tower which crowns it occupies the site of the temple of Minerva.
Ελεύθερη μετάφραση:
Στο αρχαίο Γυμνάσιο, κοντά στις πύλες που ονομάζονται Νυμφάδες, ήταν μία μικρή πυραμιδική πέτρα, (που λατρευόταν) με το όνομα του Απόλλωνα Καρινός (1), και ένας ναός της Lucina (2) -θεάς του τοκετού στη Ρωμαϊκή μυθολογία-. Με την κάθοδο προς το λιμάνι των Μεγάρων, το οποίο στην εποχή του Παυσανία έφερε ακόμα την ονομασία Νίσαια, υπήρχε ναός της Άρτεμης (Δήμητρας) Μαλοφόρους (3) η στέγη του οποίου είχε πέσει μέσα. Η ακρόπολη της Νίσαιαν παρέμεινε? Από την πλευρά της θάλασσας ήταν το μνημείο του Λέλεξ, ο οποίος λέγεται ότι ήταν ένας Αιγύπτιος, ο γιος του Ποσειδώνα και της Λιβύης. Και εκεί ήταν ένα μικρό νησί, όπου ο Μίνωας της Κρήτης λέγεται ότι είχε προστατευτεί με τον στόλο του στον πόλεμό που έκανε με το Νίσο. Εξακολουθεί να μην υπάρχει τίποτα (σημαντικό) από τα αρχαία στην υπέργεια πόλη των Μεγάρων, εκτός από κάποια τμήματα από τα τείχη των τριών ακροπόλεων, που ήταν η Καρία, η Αλκάθους και η Νίσαια, μαζί με μερικά απομεινάρια των Μακρών Τειχών, και ορισμένα τμήματα των αρχαίων κτιρίων της πόλης, αλλά ο τόπος είναι γόνιμος σε αρχαίες επιγραφέ; και αν η κατάσταση ( ο τόπος ) στην οποία είχαν βρεθεί είχαν σημειωθεί ακριβώς θα μπορούσαν να έχουν συμβάλει ώστε να γνωρίζουμε την αρχαία τοπογραφία. (4)
Από μία αρχαία επιγραφή, η οποία είναι τώρα στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, μαθαίνουμε ότι ανακαλύφθηκε στο Ολυμπίο. Μία άλλη (επιγραφή) προς τιμήν κάποιου ‘’γυμνασίαρχος’’ ήταν πιθανότατα στο Γυμνάσιο.
Η σύγχρονη πόλη καταλαμβάνει μόνο το λόφο των δύο αρχαίων ακροπόλεων, και δεν εκτείνεται πολύ πέρα από τη δυτική κορυφή: σε αντίθεση με τις άλλες πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας, τα σπίτια είναι χτισμένα με επίπεδες στέγες, όπως αυτά των Ελληνικών νησιών. Η Αλκάθους αφού ήταν η πιο σημαντική από τις δύο ακροπόλεις, ήταν ίσως η δυτική, και κατά την οποία το σύγχρονο χωριό βρίσκεται κυρίως? Στην περίπτωση αυτή, ο πύργος καταλαμβάνει το χώρο του ναού της Αθηνάς (5).
Σημειώσεις:
(1) Στην αρχέγονη λατρεία των Ελλήνων, η τριγωνικής ή τετραγωνικής μορφής πυραμοειδής πέτρες λατρεύονταν στο όνομα των θεών. Π.χ. στην Φαρέα είτε Φάρα (μια από της δώδεκα πόλης της Αχαϊκής συμπολιτείας) στην Αχαΐα, υπήρχαν 30 τετράπλευρες πέτρες καθεμία από τις οποίες έφερε το όνομα και μιας θεότητας.
(2) Ο Leake γράφει πως υπήρξε ιερό της ρωμαϊκής θεότητας του τοκετού, Lucina, κάτι που είναι ανακριβές. Διότι από διάφορους αρχαίους συγγραφείς γνωρίζουμε ότι στο σημείο εκείνο υπήρξε ιερό των Ειλειθυιών και πως στα ιερά των Ειλειθυιών γινόταν την αρχαία εκείνη εποχή μια πρωτογενής ψυχολογική προετοιμασία των επιτόκων οι οποίες γεννούσαν με την επίβλεψη της Θεάς Ήρας και τη βοήθεια των βοηθών της, των Ειλειθυιών, ώστε πίστευαν έτσι πως δεν υπέφεραν συχνά από δυστοκίες ή "μεγάλους και σκληρούς" πόνους κατά τον τοκετό. ‘’και Ειλειθυιών έστιν ενταύτα ιερόν’’. Παυσανίας. Αττικά. VLIV. στ. 3
(3) Ο William Martin Leake λέει στο βιβλίο του ότι ο ναός της Νισαίας ήταν της Άρτεμης Μαλοφόρου. Ενώ ο Παυσανίας που είδε και τον ναό τον 2ο αι. μ.Χ. γράφει πως ήταν της Δήμητρας Μαλοφόρου: ‘’έτι Νίσαιαν, ες τούτο κατελθούσιν ιερόν Δήμητρός έστι Μαλοφόρου.’’ Παυσανίας. Αττικά. VLIV. στ. 4.
(4) Ο William Leake εδώ, μαρτυρεί με τα γραφόμενά του κάτι πολύ συγκλονιστικό καθώς στις αρχές του 1806 είχε επισκεφτεί τη περιοχή, γράφει: ‘’ …ο τόπος είναι γόνιμος σε αρχαίες επιγραφές? και αν η κατάσταση στην οποία είχαν βρεθεί είχαν σημειωθεί ακριβώς θα μπορούσαν να έχουν συμβάλει ώστε να γνωρίζουμε την αρχαία τοπογραφία...’’. Δηλαδή πως αν ξέραμε που ακριβώς βρέθηκαν οι αρχαίες επιγραφές θα μπορούσαμε να ξέραμε ακριβώς και την αρχαία τοπογραφία των Μεγάρων! Δυστυχώς για άλλη μία φορά φανερώνονται τα εγκλήματα κατά της ιστορίας του Δυτικού πολιτισμού. Και όπου οι διάφοροι ευρωπαίοι επιτήδειοι ‘’περιηγητές’’ επί της τουρκοκρατίας ερχόντουσαν και λεηλατούσαν τις αρχαιότητές μας!!!
(5) Το 1806 υπήρχε ακόμη ο αρχαίος πύργος (μέρος της ακροπόλεως της Αλκάθου) που επισκεύασε –και όχι κατασκεύασε διότι απ’ τα γραπτά του άλλου περιηγητή Richard Chandler φαίνεται πως προϋπήρχε- στα τέλη του 5ου αι. μ.Χ. ο Βυζαντινός Διογένης Κουντ με τη χορηγία του Βυζαντινού Αυτοκράτορα Αναστασίου Α’. Και επί φραγκοκρατίας στον ίδιο πύργο το 1455 μ. Χ. φυλακίστηκε η δούκισσα της Αθήνας Κιάρα Τζώρτζη.
Βιβλιογραφία:
William Martin Leake. ‘’Travel in Northen Greece’’. F.R.S. &C: In four volumes. VOLL. II. LONDON: J. RODWELL, NEW BOND STREET. 1835. σελ. 399, 400.
Richard Chandler . “Travels in Greece”. Society of Dilettani. London, England.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου