ΟΙ ΔΙΔΑΧΕΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ (Μέρος 7ον )

Δύο βασικά στοιχεία επέτυχε το Μεγαρικό δόγμα στην διαμόρφωση της φιλοσοφίας.

1^{ο .} Την είσοδο στην υπερβατική λογική (Η ιδέα του καλού είναι η μόνη πραγματικότητα).
2^ο. Την εκλεπτυσμένη διαλεκτική ως προς τη φύση των ιδεών.

Ο Ευκλείδης συνδυάζοντας την αρχή από τη σωκρατική σκέψη: η αρετή είναι ‘’γνώση’’ του καλού και εκείνο που μετέφερε το ελεατικό δόγμα, την ‘’Ενότητα’’ το ‘’Ένα’’. Έτσι, κατάφερε να αντιτεθεί στη μαρτυρία της εμπειρίας. Το ‘’ένα’’ (το Ον) είναι αιώνιο και ανίκητο. Δεν έχει ούτε δράση ούτε κίνηση. Διότι η κίνηση, η ανάπτυξη και η παρακμή είναι τα φυσικά επινοήματα των ιδεών της εμπειρίας.

Βασιζόμενος αρχικά ότι υπήρξε μια  δυσκολία στην κατανόηση ως προς την υπόσταση της σωκρατικής σκέψης του καλού. Επιχείρησε να δώσει ουσία στην έννοια  "γνώση" και ένα σαφή περιεχόμενο στην ‘’ενότητα’’ με το να τις διαχωρίσει από την σφαίρα της μέχρι τότε κοινής λογικής και της εμπειρίας, εκτινάσσοντάς τες σε ένα είδος υπερβατικής λογικής με την εκλεπτυσμένη διαλεκτική.

"Ό, τι είναι, είναι!"

 Αυτή ήταν η φιλοσοφική ευκλείδεια κατάληξη.

Καθώς η Αγαθή γνώση μπορεί να εκφραστεί από τις ιδέες και είναι σύμφωνη με τους απαραίτητους νόμους της σκέψης (ο Πλάτων στον  Σοφιστή περιγράφει τους Μεγαρείς ως "οι φίλοι των ιδεών’’). Τότε υπάρχει μια οργανική σύνδεση μεταξύ της διάψευσης στη δυνατότητα της κίνησης και της αποσύνθεσης των ιδεών ώστε εξηγείται πώς το πραγματικό, αν και ένα, φαίνεται να είναι πολλά. 

Όταν η ιδέα γίνεται νόμιμη διάκριση δεν μπορεί να εξισορροπήσει η ελευθερία της Αρετής  στο αυτό σύντομο χρονικό διάστημα μιας ιδέας, ενώ το Αγαθό είναι αιώνιο και αναλλοίωτο. Είναι πανομοιότυπο με το καλό, το οποίο είναι το ίδιο με τον Ον, με την Αγαθή ιδέα όπου αυτή και μόνο πραγματικά υπάρχει. Έτσι, η ύπαρξη του αρνητικού (κακού) που δίνει τη δυνατότητα στη κίνηση της ιδέας, δεν μπορεί υφίσταται π.χ.:

-Γνωρίζεις τον αδερφό σου;

-Ναι.

-Ποιος είναι αυτός με την κουκούλα στο κεφάλι;

-Δεν γνωρίζω.

(Βγάζοντας την κουκούλα όμως, αποκαλύπτεται ότι είναι ο αδερφός)

- Άρα δεν γνωρίζεις τον αδερφό σου!

Ένα λοιπόν από τα κύρια αντικείμενα μελέτης των Μεγαρικών, ήταν να αποδείξουν τις αντιλήψεις της διαίρεσης στις κοινές ιδέες και ότι ο αριθμός, το είναι, η κίνηση και η αποσύνθεση έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάζονται αντιφατικές και ψευδείς.

Βιβλιογραφεία:

Gill, Mary Louise - Pellegrin, Pierre.  A Companion to Ancient Philosophy, Blackwell. 2006. Mates, Benson. Stoic Logic. Berkeley: University of California Press. 1973, 1953.  ISBN 0-520-02368-4.