ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΡΙΔΑΣ ΧΩΡΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ (Τελευταίο)

Το τοίχος του "Δέμα" όπως λέγεται και φαίνεται σήμερα.

Από τα αρχαιολογικά ευρήματα εκείνης της εποχής, φαίνεται ότι η εμφάνιση των Δωριέων ταυτίζεται με τα πολεμικά όπλα από σίδηρο που πιστεύετε ότι τούτοι κατείχαν.

Η κυριαρχία τους επί των Ελληνικών εδαφών (Αχαϊκών ανακτόρων), έγινε σχετικά γρήγορα μια και αυτά είχαν ήδη περιέλθει σε μια φθίνουσα πορεία αιτία πολλών αφορμών. Οι Δωριείς ήταν ένα ελληνικό ποιμενικό και πρωτόγονο σχετικά φύλο που κατοικούσε στις ορεινές περιοχές της Ελλάδας, όπου και το οποίο μετά τη διάλυση του μυκηναϊκού κόσμου κατέλαβε τις πεδινές περιοχές.

Ο εποικισμός των Δωριέων έφερε διαφορετικές –νέες- κοινωνικοπολιτικές, διοικητικές και θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις στη Μεγαρίδα (καθώς και στην υπόλοιπη Ελλάδα), ώστε αυτοί δημιούργησαν ένα περισσότερο στρατοκρατούμενο και υποτυπώδες ‘’πολιτικό’’ κράτος, με έδρα το κεντρικό Αχαϊκό ανάκτορο των Μεγάρων.

Η μεγάλη έμφαση στη μυθολογική παράδοση των ηρώων, η τιμή και η λατρεία των νεκρών, η μετατροπή των περισσότερων ανακτόρων σε ιερά και ναούς για τους ανθρωπόμορφους θεούς και θέαινες  που πίστευαν, δίνουν ένα ελάχιστο δείγμα για την μετάβαση στην ιστορική εποχή και που ονομάζεται "Ελληνικός Μεσαίωνας". Διότι ελάχιστα γνωρίζουμε για τούτην και παλαιότερα πιστευόταν ότι αποτελούσε μια εποχή βίαιης διακοπής της Μυκηναϊκής πολιτιστικής δημιουργίας.

Ο μεγάλος εδαφικός έλεγχος του κεντρικού Μεγαρικού Αχαϊκού ανακτόρου, (καθώς ξεκινούσε από τον Ισθμό και κατέληγε βόρειο ανατολικά στις νότιες απολήξεις του Κιθαιρώνα, βορειοδυτικά στις νότιες απολήξεις της Πάρνηθας και δυτικά στις δυτικές απολήξεις του Αιγαλέου) φαίνεται να είχε αντιμετωπίσει κάποιες διαμάχες, πιθανών πολεμικές, από το κεντρικό ανάκτορο της Αττικής (Αθήνας).  

Αυτό εξηγεί και τη δημιουργία του τείχος του Δέματος. Δηλαδή, το τειχισμένο σύνδεσμο, (δέση), του Αιγάλεω με την Πάρνηθα. Για την θωράκιση των Αχαϊκών συνό­ρων όπου δημιούργησαν έτσι μια σταθερή αμυντική γραμμή, ώστε έχτι­σαν στο σημείο εκείνο ένα τείχος κατά μήκος του περάσματος, γνωστό σήμερα σαν Δέμα. Ουσιαστικά η βορειοδυτική εδαφική κυριότητα της Μεγαρίδας, στην Μυκηναϊκή εποχή, διαφυλασσόταν από τα βουνά (Κιθαιρώνα, Πάρνηθα, Αιγάλεω) και τις δύο θάλασσες (Σαρωνικού – Κορινθιακού κόλπου).  

Και μόνο το πέρασμα μεταξύ του όρους Αιγάλεω και της Πάρνηθας που αποτελεί το φαρδύτε­ρο πέρασμα προς το Θριάσιο από την πεδιάδα των Αθηνών, είναι πιο φαρδύ ακόμα κι από τα περάσματα που βρίσκονται στον Ισθμό της Κορίνθου και τον Κιθαιρώνα. Γι αυτόν τον λόγο και θεωρήθηκε από τους Μυκηναίους απαραίτητη η τείχισή του(*).

Σε πολλά σημεία είναι ορατά τα πρώτα ίχνη της Μυκηναϊκής εποχής, τότε που η κυριαρχία του κεντρικού ανακτόρου των Μεγάρων είχε τα σύνορά του έως εδώ. 

Οι Δωριείς (Μεγαρείς πλέον) σε πολεμικές αψιμαχίες με τους Κορινθίους χάνουν μέρος από τα εδάφη που συνόρευαν με τον Ισθμό. Αργότερα και γύρω στον 7^ο αιώνα  π.Χ. που διεξήχθησαν μακροχρόνιες μάχες μεταξύ Αθηναίων και Μεγαρέων, χάνουν τα εδάφη της Θριάσιας πεδιάδας με το ιερό της Δήμητρας που είχαν κτίσει στο περιφερειακό Μυκηναϊκό ανάκτορο και το νησί της Σκίρας (Σαλαμίνα).

Ο μύθος που αναφέρει ο Παυσανίας, πως κατά τη διάρκεια των αυτών μαχών σκοτώθηκαν ο στρατηγός των Ελευσίνιων, Ιμάραδος και ο βασιλιάς των Αθηναίων, Ερεχθεύς. Ιστορικά αλλά και από τα πλείστα αρχαιολογικά ευρήματα της αρχαίας Ελευσίνας, αυτός ο μύθος δεν ευσταθεί.

1^ον . Διότι τον  7^ο αιώνα π.Χ. η Αθήνα δεν είχε βασίλειο και μάλιστα τον Βασιλιά Ερεχθέα. Και ακόμη η Ελευσίνα δεν αναφέρεται πουθενά στα αρχαία συγγράμματα ότι εκείνη την εποχή ήταν πόλη είτε έστω πολίχνη ώστε να διατηρεί στρατό με τον στρατηγό Ιμάραδο.

2^ον . Η Ελευσίνα ήταν ένα περιφερειακό ανάκτορο των Μεγάρων. Όπου με την αποίκηση των Δωριέων κτίστηκε επάνω του το ιερό της μυστηριακής θεάς της Γης (Δήμητρας), της ιδιαίτερης λατρείας των νέων αποικιστών που έκαναν κράτος τους το κεντρικό ανάκτορο των Μεγάρων.

Υπάρχουν σαφέστατα και πολλές άλλες  ιστορικές αποδείξεις για τους επεκτατικούς πολέμους της πόλις –κράτος της Αθήνας του 7^ου π.Χ. αι., προς τα Μεγαρικά εδάφη. Ώστε τους κατοπινούς αιώνες, αναγκαστικά πια περιορίστηκαν οι Μεγαρείς στα σημερινά περίπου όρια του Δήμου Μεγαρέων ή καλλίτερα της πρώην Επαρχίας Μεγαρίδας.    

                                                            ΤΕΛΟΣ

Σημείωση:

(*)Το 1920 περιγράφεται σαν το τείχος που εκτεινόταν πέραν των έξι χιλιομέτρων, ότι αποτελείτο από πελεκητούς ογκώδεις λίθους, και τεχνικότατα συναρμολογημένους. Για το μήκος, το μέγεθος και την τέχνη του ήταν αληθινό μεγαλούργημα. Την άποψη αυτή Δεν την διατύπωσαν μόνο έλληνες αρχαιολόγοι. Ο Sterlingdow το χαρακτηρίζει σαν ένα από τα πλέον καταπληκτικά και μυστηριώδη μνημεία της Ελληνικής αρχαιότητας που μοιάζει με το οχυρό των Ίνκας στο Sacsahuaman του Περού. Σχετικά με την χρονολογία δόμησης του τείχους διατυπώθηκαν διαφορετικές απόψεις…

Όμως, η κυκλώπεια τειχοδομία στα περισσότερα μέρη μαρτυρά την ύπαρξή τους ήδη από την Αχαϊκή εποχή. Λογικά, στη πάροδο των αιώνων θα ανακατασκευάστηκε και οι Αθηναίοι φαίνεται να το χρησιμοποίησαν στον Πελοποννησιακό Πόλεμο.