Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 2013

ΤΑ ΜΕΓΑΡΑ (1676 – 1897) Τελευταίο.



‘’Και την των συρτών πάτριων άρχησιν θεοσεβώς επετέλεσε’’


                                                             Οι εικόνες είναι από το περιοδικό ΠΑΝΔΩΡΑ
                                         Πηγή εικόνων: http://xantho.lis.upatras.gr/test2_pleias.php?art=39381



Ερώτ.: Κ. Γκίνη στις σελίδες 62 -66 του Βιβλίου ΤΑ ΜΕΓΑΡΑ (1676 – 1897), υπάρχει η αναφορά του συγγραφέα John Calt (1779 – 1839) που βρέθηκε στη πόλη των Μεγάρων το 1809 και εξιστορεί για μια χριστιανική πομπή όπου λάμβαναν μέρος όλοι οι Μεγαρείς (γύρω στους 2000 ανθρώπους) καθώς γινόταν Λιτάνευση αλλά και εμβάπτιση των Ιερών Εικόνων στη παραλία. Ήταν μια πολύ ξεχωριστή Λιτανεία και πολύ χαρακτηριστική(1).   
Στέλ. Γκίνης: Ναι, ήταν η πρώτη φορά που ερχόταν ο John Calt στα Μέγαρα. Όπως αναφέρει ο ίδιος στο βιβλίο του, που το έχει γραψεί σε μορφή επιστολών. Είχε έρθει από τη Σαλαμίνα και προφανώς θα είχε ακούσει για τη Λιτανεία που θα γινόταν για τη φτωχή συγκομιδή. Έμεινε, μάλλον, ένα εικοσιτετράωρο  ίσα-ίσα να παρακολουθήσει το συγκεκριμένο γεγονός. Όμως, χάρη της Λιτανείας, μαθαίνουμε και για το υποτυπώδες σχολείο που λειτουργούσε τότε στα Μέγαρα κάτω από ένα ανοικτό υπόστεγο(2)!  Είναι δε συγκλονιστική η αναφορά του καθώς ταυτίζει εκείνον τον δάσκαλο με τους αρχαίους φιλοσόφους μας.
Ο Calt ήρθε και άλλη φορά στα Μέγαρα, πιθανόν την Τρίτη του Πάσχα, και όπου καταγράφει τον χορό της Τράτας, στο δεύτερο βιβλίο του. Ο John Calt, είναι ο πρώτος εμπεριστατωμένος βιογράφος του Λόρδου Βύρωνα και του ζωγράφου Benjamin West.
Ερώτ.: Κ. Γκίνη έχετε την απόδοση (μετάφραση) στη δημοτική, ενός  άρθρου του περιοδικού ΠΑΝΔΩΡΑ, εκδόσεως του 1861. Ο αρθρογράφος αναφέρει τον θαυμασμό του Γερμανού αρχαιολάτρη και συνοδοιπόρου του για τον χορό της Τράτας, και πως τον ταυτίζει με τον αρχαίο, ομηρικό Κύκλιο χορό, όπως παριστανόταν στην ασπίδα του Αχιλλέα καθώς χορευόταν από τις παρθένες. Επίσης, θαυμάζει ο Γερμανός την ονομασία (Συρτός) του χορού, και έκπληκτος δείχνει στον αρθρογράφο μία σημείωση που έχει αντιγράψει από κάποια βοιωτική επιγραφή: ‘’Και την των συρτών πάτριων άρχησιν θεοσεβώς επετέλεσε’’.
Στέλ. Γκίνης: Σας έχω μιλήσει και παλαιότερα(3) για τον αρχαίο χορό της ΤΡΙΤΑΣ. Ναι, βεβαίως και μαζί με όλα τα ελληνικά όπως: γλώσσα, ήθη και έθιμα, κρατήσαμε ακόμα απαράλακτο ανά τους αιώνες και τον συγκεκριμένο χορό. Όπως καταλαβαίνεται, εμείς οι Μεγαρείς διαφυλάξαμε ζωντανή την αρχαία ελληνική μας κληρονομιά!  

                                                                ΤΕΛΟΣ     
     
Σημειώσεις:

1. ‘’Το χάραμα η πόλη ήταν στο πόδι, άνδρες γυναίκες και παιδιά, μαζί με τους κατοίκους αρκετών γειτονικών χωριών, όλοι μαζί αποτέλεσαν ένα πλήθος δύο χιλιάδων ατόμων! Χωρισμένοι σε τρεις ομάδες, προχωρούσαν πιασμένοι χέρι με χέρι προς την ακτή, οδηγούμενοι από τους Ιερείς και λέγοντας μια προσευχή κατάλληλη για την περίπτωση.    
Η πρώτη ομάδα ονομαζόταν ‘’η συντροφιά του Πατέρα Θεού’’ και μετέφερε μια εικόνα, που υποτίθετο ότι ήταν σκιαγραφημένος. Η δεύτερη ήταν ‘’η ακολουθία του Υιού Θεού’’,
Και η τελευταία του ‘’Αγίου Πνεύματος’’. Η κάθε μια μετέφερε την κατάλληλη εικόνα. Φθάνοντας στη θάλασσα, οι εικόνες βυθίστηκαν στο νερό. Έπειτα η πομπή γύρισε πίσω στο χωριό.’’  (John Calt. Letters from Levant containing views of the state of society, manners opinions, in Greece and the several of the principal island of Archipelaco. London 1813. Μετάφραση Χρυσάνθη Μ. Οικονομοπούλου).       

2.’’ Ένας δάσκαλος, που σαν αρχαίος φιλόσοφος δίδασκε, κάτω από ένα ανοικτό υπόστεγο, δώδεκα ή είκοσι αγόρια, […]’’   (John Calt. Letters from Levant containing views of the state of society, manners opinions, in Greece and the several of the principal island of Archipelaco. London 1813. Μετάφραση Χρυσάνθη Μ. Οικονομοπούλου).      

3. Είχαμε αναρτήσει την Τετάρτη, 19/12/2012, τη συνομιλία που είχαμε με τον Μεγαρέα κ. Στέλιο Γκίνη (ομότιμο καθηγητή μετεωρολογία, πρόεδρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Μεγάρων, συγγραφέα, αρθρογράφο και μελετητή - ερευνητή της Μεγαρικής ιστορίας) για το χορό της ΤΡΑΤΑΣ και την δική του άποψη πως ήταν ο αρχαίος λατρευτικός χορός  με την ονομασία ΤΡΙΤΑΣ. Μπορείτε να διαβάσετε την συνομιλία στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://tamegara.blogspot.gr/2012/12/blog-post_19.html







1 σχόλιο: