ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΙΧΘΥΑΣ

Ο φιλόσοφος Ιχθύας (περίπου 350 π.Χ. – 280 π.Χ.), υπήρξε μαθητής του Μεγαρέα φιλόσοφου Ευκλείδη. Ήταν γιός επίσης του Μεγαρέα αριστοκράτη Μετάλλου. Ώστε ο Διογένης ο Λαέρτιος αναφέρει για τον συγκεκριμένο φιλόσοφο ό,τι υπήρξε ‘’ἀνὴρ  γενναῖος’’. Ενώ, ο Τερτυλλιανός, αναφέρει πως ο Ιχθύας ήταν ηγέτης των ολιγαρχικών που ηγήθηκε κάποιας εξέγερσης στα Μέγαρα το 375 π.Χ.. Όλοι οι άλλοι συγγραφείς αναφέρουν πως διαδέχθηκε τον Ευκλείδη στη Μεγαρική φιλοσοφική σχολή και που παρέδωσε κατόπιν την αυτή θέση στον μαθητή του Στίλπωνα.

Ο Ιχθύας πιθανών και να ήταν ολιγαρχικός, άλλωστε ήταν ένα σύνηθες φαινόμενο της αρχαίας Ελλάδας, οι γόνοι των αριστοκρατικών οικογενειών να συνεχίζουν την εκπαίδευσή τους παρακολουθώντας μαθήματα στις διάφορες φιλοσοφικές σχολές.

Ο Ηρακλείδης μας λέει πως ο Ιχθύας μαζί με τον φίλο και συμμαθητή του Θρασύμαχο τον Κορίνθιο, υπήρξαν οι κύριοι διδάσκαλοι του Στίλπωνα.

Γεγονός πάντως είναι πως ο φιλόσοφος Ιχθύας μπορεί να μην έφτασε τη διασημότητα του δασκάλου του Ευκλείδη είτε του Στίλπων, όμως έφτασε σε υψηλά φιλοσοφικά όρια της λογικής – γνωσιοθεωρητικής, σημαντικής αρχής της Μεγαρικής σχολής. Μάλιστα, ο Κλεινομάχος ο Θούριος (ο εγκυκλοπαιδιστής) αναφέρει πως ο Ιχθύας είναι ο πρώτος που έγραψε τα ‘’περὶ ἀξιωμάτων καὶ κατηγορημάτων καὶ τῶν τοιούτων’’ . Και ο Τηλεκλείδης τον μνημονεύει στην Δελφική Αμφικτυόνιδα, κατά τον Τετρυλλιανό.  

Ο Διογένης ο κυνικός, όπου είναι γνωστό ότι απεχθανόταν τους κλασικούς φιλοσόφους, απηύθυνε προς τον Ιχθύα φιλοσοφικό διάλογο!

Το ‘’ἀνὴρ  γενναῖος’’ του Λαέρτιου, θα πρέπει οπωσδήποτε να θεωρηθεί σαν ένας σπουδαίος πνευματικός τίτλος που απευθύνεται προς τον Μεγαρέα φιλόσοφο διότι η αναφορά που κάνει για τον Ιχθύα είναι γεμάτη θαυμασμό καθώς γράφει: ‘’Τῶν δ' ἀπ' Εὐκλείδου ἐστὶ καὶ Ἰχθύας Μετάλλου, ἀνὴρ γενναῖος, πρὸς ὃν καὶ Διογένης ὁ κυνικὸς διάλογον πεποίηται· Κλεινόμαχος θ' ὁ Θούριος, ὃς πρῶτος περὶ ἀξιωμάτων καὶ κατηγορημάτων καὶ τῶν τοιούτων συνέγραψε· καὶ Στίλπων ὁ Μεγαρεύς, διασημότατος φιλόσοφος, περὶ οὗ λεκτέον.’’ Δηλ. Των δια από του Ευκλείδη είναι και ο Ιχθύας ο γιός του Μετάλλου, άνδρας γενναίος, για αυτόν απηύθυνε φιλοσοφικό διάλογο και ο Διογένης ο κυνικός. Ο Κλεινομάχος ο Θούριος λέει πως είναι αυτός που έγραψε τα περὶ ἀξιωμάτων καὶ κατηγορημάτων καὶ τῶν τοιούτων. Και ο Στίλπων ο Μεγαρεύς, διασημότατος φιλόσοφος σε αυτόν μαθήτευσε.    

Βιβλιογραφία:

Διογένης Λαέρτιος. Βίοι φιλοσόφων/Β 11.Ευκλείδης.

Quintus Septimius Florens Tertullianus. ‘’Apologeticus’’.