ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΔΙΟΔΩΡΟΣ Ο ΚΡΟΝΟΣ

Ο Διόδωρος (? – 258 π.Χ.) ήταν γιος του Αμεινία του Ιασεύς από την Καριά και έζησε κατά την βασιλεία του Πτολεμαίου Α’ του Σωτήρος. Ο Στράβων αναφέρει ότι ο Διόδωρος αρνήθηκε το ''επίθετο'' του πατρός του και υιοθέτησε το: ‘’ΚΡΟΝΟΣ’’ από τον διδάσκαλό του τον Απολλώνιο τον Κρόνο, (Στράβων, xiv., xvii.).

Ο Διόδωρος ήταν ιδιαίτερα φημισμένος  για την μεγάλη δεξιοτεχνία στην διαλεκτική του, για την οποία και κλήθηκε ‘’Ο διαλεκτικός‘’.  Αυτό πράγματι έγινε το φιλοσοφικό του επώνυμό στον αρχαίο κόσμο. Και το ίδιο ακόμη ‘’επώνυμο’’ έφεραν οι πέντε κόρες του, Μενεξένη, Αργεία, Θεογνίς, Αρτεμισία και Παντάκλεια (*), οι οποίες επίσης διακρίθηκαν ως διαλεκτικές.

Απέρριψε την άποψη ότι οι λέξεις είναι ασαφείς, ''η αβεβαιότητα στην κατανόηση πάντα οφείλεται σε ομιλητές που εκφράζονται δυσνόητα'' έλεγε.

Ο Διόδωρος υπήρξε ακόλουθος και ένα χρονικό διάστημα προΐστατο της Μεγαρικής σχολής.

Στα πλαίσια της Μεγαρικής σχολής διερευνήθηκαν πάρα πολλές συνθήκες κάτω από τις οποίες μια υποθετική πρόταση, δηλαδή μια πρόταση της μορφής ''Αν..., τότε...'', μπορεί να χαρακτηρισθεί ως "αληθής". Οι πρώτες απόψεις για το θέμα αυτό επίσης αναφέρεται πως διατυπώθηκαν από το Διόδωρο. 

Ο πιο γνωστός βέβαια από τους συλλογισμούς του είναι εκείνος με τον οποίο αντιτάχτηκε στην έννοια "δυνατότης". Κατά το Διόδωρο η δυνατότητα ότι κάτι μπορεί να συμβεί στο μέλλον περικλείει και την αντίθετη δυνατότητα ότι μπορεί να μη συμβεί. Αλλά μετά το γεγονός η δυνατότητα είναι μια αναγκαστική πραγματικότητα. Επομένως χρειάζεται να παραδεχτούμε τη δυνατότητα που αντιστοιχεί στην πραγματικότητα και κατά συνέπεια στην αναγκαιότητα.

Μάλιστα αναφέρεται ότι ο φιλοσοφικός συλλογισμός με την ονομασία ‘’σωρείτης’’, ήταν επινόηση της Μεγαρικής Σχολής και χρησιμοποιείτο συχνά στις συζητήσεις και τα μαθήματα της Σχολής αυτής.
Η πατρότης του σωρείτου, πιθανών να ανήκει στον Διόδωρο τον Κρόνο. 

Ας δούμε όμως, τι είναι ο σωρείτης των Μεγαρικών φιλοσόφων.
Ο συλλογισμός αυτός λέει ότι αν αφήσουμε κάτω έναν σπόρο σιταριού αυτό δεν αποτελεί σωρό. Το ίδιο θα συμβεί αν προσθέσουμε έναν δεύτερο τρίτο η τέταρτο σπόρο. Αν αυτό το συνεχίσουμε μέχρι κάποιον αριθμό, κάποτε, σε κάποιον αριθμό θα σχηματιστή ένας σωρός και εμείς αυτό θα το αποδεχθούμε.
Αν για παράδειγμα σωρός είναι οι 500 η οι 1000 σπόροι και το αποδεχθούμε, αυτό σημαίνει ότι σε έναν σπόρο λιγότερο (499 η 999) δεν υπήρχε σωρός.
Επομένως, αν δεχθούμε ότι παρά ένα σπόρο δεν υπήρχε σωρός, ενώ με έναν σπόρο παραπάνω δημιουργήθηκε σωρός, αυτό σημαίνει ότι ένας σπόρος, είναι ικανός να σχηματίσει σωρό!
Αν υποθέσουμε ότι αυτή η διαδικασία γινόταν μέσα σε ένα πλοίο, δηλαδή αρχίζαμε να δημιουργούμε σιγά -σιγά το φορτίο του ρίχνοντας έναν - έναν σπόρους σιταριού, θα φθάναμε κάποια στιγμή σε κάποιο σημείο οριακό. Σε έναν δηλαδή αριθμό (Χ) κόκκων σιταριού, που με την πρόσθεση ενός ακόμη, το πλοίο θα βυθισθή.. Κι ενώ με έναν κόκκο (μείον) το πλοίο έπλεε, με έναν κόκκο (συν) το πλοίο βουλιάζει. 

Αυτός ο συλλογισμός της φιλοσοφικής σκέψης, ονομάσθηκε ‘’Σωρείτης’’.

Α’ Σημείωση:

Εν τη μεγαρικήν σχολή εθαυμάσθησαν δια την σοφίαν και την αρετήν αι πέντε θυγατέρες  του Διόδωρου, του προϊστάμενου της σχολής, Μενεξένη και Αργεία και Θεογνίς και Αρτεμισία και Παντάκλεια, ων έπαινων έγραψεν ύστερον ο Φίλων, ο διδάσκαλος του φιλοσόφου Καρνεάδου.

(Απόσπασμα από το βιβλίο του Θ. Βορέα) 

Βιβλιογραφία:

ΘΕΟΦΙΛΟΥ ΒΟΡΕΑΣ: ΙΣΟΤΙΜΙΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΟΣ ΕΝ ΤΗ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΙ, σελ. 25 (*)

David Sedley. Diodorus Cronus and Hellenistic Philosophy. Proceedings of the Cambridge Philological Society 203, N.S. 23 (1977), P. 74-120

Jarmużek T. Reconstructions of Diodor Cronos' reasoning in point ontology of time. Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne (Analysis and Existence. Philosophical Journal) year: 2006, vol:, number: 3, pages: 197-215

Β΄Σημείωση:

Το βιβλίο του Θεόφ. Βορέα υπάρχει στην ηλεκτρονική διεύθυνση:   

http://books.google.gr/books?id=1iYsXTTVf5gC&pg=PA25&lpg=PA25&dq=%CE%A6%CE%B9%CE%BB%CF%8C%CF%83%CE%BF%CF%86%CE%BF%CF%82+%CE%9D%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%AD%CF%84%CE%B7&source=bl&ots=gYjfalTfHI&sig=G8KOg-CEtgNKWicSql9sR9EH45w&hl=el&sa=X&ei=m6fUUIrjJ6rA0QXtl4GAAg&ved=0CGcQ6AEwBw#v=onepage&q=%CE%A6%CE%B9%CE%BB%CF%8C%CF%83%CE%BF%CF%86%CE%BF%CF%82%20%CE%9D%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%AD%CF%84%CE%B7&f=false