Η Λάμια των δυτικών Γερανείων Όρεων. (παλιός Μεγαρικός θρύλος).

Η Λάμια στη σύγχρονη ελληνική λαϊκή παράδοση έχει επικρατήσει να εμφανίζεται στους ανθρώπους, σαν μια πανέμορφη κόρη, ενώ στη πραγματικότητα ( η λαϊκή διδαχή τη θέλει ) να είναι τερατώδες φάντασμα.

Στην ελληνική μυθολογία όμως, η Λάμια ήταν βασίλισσα της Λιβύης που έγινε δαίμονας. Παίρνοντας τη μορφή δαιμονικού, άρπαζε παιδιά και τα καταβρόχθιζε.

Η Λάμια ήταν κόρη του θεού Ποσειδώνα και της Λιβύης. Η ίδια ήταν βασίλισσα της Λιβύης και σύζυγος του Βήλου. Την αγάπησε ο Δίας και από την ένωση τους γεννήθηκαν πολλά παιδιά τα οποία σκότωσε η Ήρα από τη ζήλια της. Η Λάμια από τη στενοχώρια της μεταμορφώθηκε σε τέρας που σκότωνε παιδιά. Η Ήρα τότε την καταδίκασε να μην κοιμάται ποτέ, ο Δίας όμως την λυπήθηκε και της έδωσε την δυνατότητα να βγάζει τα μάτια της και να τα ξαναβάζει όποτε θελήσει. Κατά τον Στησιχόρο από τα παιδιά της επέζησαν μόνο η Σκύλλα και ο Τρίτωνας.

Ξακουστά απ’ την αρχαιότητα για τη σημαντική και πολιτιστική τους δραστηριότητα, τα Μέγαρα έχουν μία τεράστια λαογραφική κληρονομιά να επιδείξουν. Σε αντίθεση με το ότι η Αττική έχει κατ’ εξοχήν αρβανιτοχώρια η πόλη των Μεγάρων έχει διατηρήσει ακέραια την προαιώνια ελληνική της καταγωγή (1η).

Στη περιοχή του Μαζίου, πολίχνη δυτικά των Μεγάρων, – κοντά στη θρυλική πια κατάρα του Δεσπότη- υπάρχει στη λαϊκή παράδοση του Μεγαρικού τόπου και η ιστόρηση της μεγάλης Λάμιας.

Τότε που οι άνθρωποι ήταν πιο αγνοί, έβλεπαν στο Μάζι μια μεγάλη Λάμια, η οποία ήταν ο φόβος και ο τρόμος της περιοχής. Από το Ντουράκο, το Παλιοχώρι, το Χάνι, τη Μούρτιζα έως και τον Αέρα (περιοχή σε αρκετό υψόμετρο των Γερανείων), ήταν τα λημέρια της. Συνήθως εμφανιζόταν στα δίστρατα και τα τρίστρατα. Σε αυτήν δε απέδιδαν πολλές ζημιές που συνέβαιναν στους ανθρώπους όπως: ότι τους έσβηνε τη φωτιά απ’ το τζάκι, τους έβρεχε τη μπαρούτι, τους έριχνε τα τενεκεδάκια που προσάρμοζαν στα πεύκα για το ρετσίνι, πείραζε τα γκαστρωμένα ζώα και γεννούσαν νεκρά, είτε απέβαλαν το κύημα κτλ.

Κάποτε μια κοπέλα που έβοσκε τα πρόβατά της κι ήταν βαριά χειμωνιάτικη ημέρα, είδε μια πανέμορφη κοπέλα που φορούσε ένα ελαφρύ μεταξωτό φόρεμα. Η βοσκοπούλα τη πλησίασε να τη βοηθήσει και τη κάλεσε στο κονάκι της για να ζεσταθεί. Καθώς πήγαιναν στο κονάκι η Λάμια προκαλούσε συνεχώς τη βοσκοπούλα να βγάλει τη κάπα της, κάτι που φυσικά εκείνη δεν έκανε. Όταν τέλος κοντόφθασαν στο κονάκι, η Λάμια εξαφανίστηκε λέγοντας: ‘’Φεύγω, αφού δεν κατάφερα να κάνεις αυτό που θέλω’’. Η βοσκοπούλα τότε συνειδητοποίησε το ότι η πανέμορφη κοπέλα ήταν η Λάμια, καθώς σκέφτηκε πως κάτω απ’ τη κάπα της ήταν ζωσμένη με φυσίγγια που η Λάμια ήθελε να καταστρέψει τη μπαρούτι. Κάποιο βράδυ ένας θαρραλέος κάτοικος του Μαζίου κατάφερε και την πυροβόλησε με το αριστερό το χέρι. Η Λάμια πέφτοντας κάτω φώναζε: ‘’ Ωχ! με λάβωσε’’. Το επόμενο πρωί που πήγαν στο σημείο του πυροβολισμού, η Λάμια είχε εξαφανιστεί , ενώ σταλαγματιές από αίμα κείτονταν στο χώμα κατά μήκος της κεντρικής στράτας που πιθανών διέφυγε πληγωμένη. Έκτοτε, οι κάτοικοι έλεγαν ότι σε κάποια αλώνια που έφτιαχναν κάρβουνα και που τα ονόμαζαν ‘’καρβουνίστρες’’, άκουγαν συχνά ουρλιαχτά και φωνές. Πίστευαν λοιπόν ότι αυτά τα απόκοσμα ακούσματα ήταν μνήμες του σκοτωμού της μεγάλης Λάμιας.

(Απ’ το βιβλίο του Μενέλαου Γ. Τσικλίδη: ΑΤΤΙΚΗ Η ΜΑΓΙΚΗ ΓΗ – ΘΡΥΛΟΙ- ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ- ΜΥΣΤΗΡΙΑ- τόμος Β’. Αθήνα 1999. Σελ. 83-85).

Σημείωση:

(1η ) Ο Αμερικάνος πρόξενος G. A. Perdicaris το 1845 μας αφήνει μια  περιγραφή για την ελληνικότατη καταγωγή των Μεγαρέων. Βιβλίο: The Greece of the Greeks, V2 ,σελ. 15.
‘’Ενδιαφερόμαστε περισσότερο για την τύχη των Μεγαρέων, καθώς οι κάτοικοι των Μεγάρων, αντίθετα με αυτούς που κατοικούν στα χωριά της Αττικής, είναι ελληνικής καταγωγής. Τα σπίτια τους δεν μοιάζουν με αυτά των Αρβανιτών, και διαφέρουν τόσο στους τρόπους και την εμφάνιση όσο και στη γλώσσα τους. Οι άνδρες είναι αξιοσημείωτοι για την ευγενή και γεμάτη χάρη εμφάνιση τους, ενώ οι γυναίκες, αν και θέλουν εκπαίδευση για να γίνουν κυρίες της αυλής του Όθωνα, έχουν τα τέλεια χαρακτηριστικά και το “καθυποταγμένο αέρα” που παρατηρούμε σε κάποια μνημειώδη ανάγλυφα. Οι ευγενείς τους μορφές, οι καλές αναλογίες τους, και τα μεγάλα μαύρα μάτια τους αξίζουν την μελέτη του καλλιτέχνη’’.